آنچه مالکین، مستأجران و مدیران ساختمان باید بدانند
🚗 مقدمه
پارکینگ ساختمانها، بهویژه در کلانشهرها، از مهمترین و چالشبرانگیزترین موضوعات حقوقی و شهری است. با افزایش تراکم ساختوساز، رعایت الزامات پارکینگ نهتنها به بهبود نظم شهری کمک میکند بلکه میتواند منبع درآمدی مهم برای مالکان نیز باشد. در این مقاله به قوانین مرتبط با پارکینگ ساختمانها و شرایط اجاره دادن آن در ایران خواهیم پرداخت.
🏛️ الزامات قانونی پارکینگ در ساختوساز
📌 1. الزام به تأمین پارکینگ بر اساس ضوابط شهرداری
براساس مقررات ملی ساختمان و ضوابط شهرداریها، هر واحد مسکونی، تجاری یا اداری باید بر اساس متراژ و کاربری خود، تعدادی پارکینگ مشخص تأمین کند.
برای واحدهای مسکونی معمولاً یک پارکینگ به ازای هر واحد الزامی است.
در پروژههای تجاری و اداری، تعداد بیشتری از پارکینگ با توجه به متراژ و نوع فعالیت مورد نیاز است.
در صورت عدم تأمین پارکینگ، شهرداری جریمهای تحت عنوان عوارض حذف پارکینگ مطالبه میکند.

📌 2. ثبت پارکینگ در سند رسمی
در صورتی که پارکینگ در سند رسمی ملک قید شود، آن پارکینگ دارای مالکیت انحصاری بوده و امکان خرید، فروش یا اجاره مستقل آن فراهم است. در غیر اینصورت، استفاده از پارکینگ تابع قواعد مشاع یا توافقات داخلی ساختمان خواهد بود.
انواع پارکینگ طبقاتی،کاربردها مزایا و معایب انواع درب پارکینگ ساختمانها، مزایا و معایب
🤝 شرایط اجاره دادن پارکینگ
✅ چه کسانی میتوانند پارکینگ را اجاره دهند؟
مالکی که پارکینگ در سند تفکیکی او ثبت شده است، میتواند آن را به دیگری اجاره دهد، حتی اگر خارج از مجتمع سکونت نداشته باشد.
اجاره پارکینگ به غیر از ساکنان همان مجتمع، نیازمند موافقت هیئتمدیره یا ساکنین است (مخصوصاً در مجتمعهای مسکونی).
⚠️ نکات مهم در اجاره پارکینگ:
تنظیم قرارداد رسمی اجاره پارکینگ (ترجیحاً با مشخصات پلاک خودرو، مدت، مبلغ و تعهدات طرفین)
عدم مزاحمت برای سایر ساکنین یا مشاعات
رعایت قوانین داخلی ساختمان و مصوبات مجمع
اگر پارکینگ مزاحم یا اشتراکی باشد، حق اجاره دادن آن با محدودیت یا ممنوعیت قانونی مواجه است.
🔐 آیا پارکینگ را میتوان فروخت یا مستقل منتقل کرد؟
بله، در صورتی که پارکینگ در سند ملک جداگانه قید شده باشد (بهصورت اختصاصی)، میتوان آن را به صورت مستقل انتقال داد. در غیر اینصورت، فروش پارکینگ به صورت مستقل، حتی اگر مورد استفاده فرد دیگری باشد، از نظر قانونی معتبر نیست.
⚖️ مسائل حقوقی و قضایی رایج
۱. ادعای مالکیت بدون سند
بسیاری از مالکین بهصورت عرفی پارکینگی را تصاحب کردهاند. در این موارد، مدرک سندی یا توافق کتبی برای اثبات مالکیت ضروری است.
۲. اجاره پارکینگ به غیرساکن و اعتراض ساکنان
اگر اجاره به غیرساکن باعث ایجاد مزاحمت یا خطر امنیتی شود، ساکنان میتوانند از طریق هیئتمدیره یا دادگاه ورود کنند.
۳. اختلاف بر سر پارکینگهای مزاحم
در پارکینگهایی که حالت “مزاحم” دارند (یعنی خودرو اول برای خروج نیاز به جابهجایی خودرو دوم دارد)، اجاره یا واگذاری بدون هماهنگی میتواند منجر به شکایت یا اختلاف شود.

🧠 توصیههای کاربردی برای مالکان و ساکنان
در زمان خرید یا اجاره واحد، به سند پارکینگ دقت کنید.
قرارداد اجاره پارکینگ را مکتوب و رسمی تنظیم نمایید.
از اجاره دادن پارکینگ به افراد غیرساکن، بدون رضایت مجمع ساختمان، خودداری کنید.
از ابزارهای آنلاین مدیریت ساختمان و مشاعات برای شفافیت بیشتر استفاده کنید.
📣 خدمات سامانه پله در حوزه مشاعات و مدیریت مجتمعها
📣 سامانه «پله» با ابزارهای مدیریت پروژه و ساختمان، امکان ثبت، مستندسازی و مدیریت حقوقی مشاعات، از جمله پارکینگ را برای مدیران ساختمانها فراهم میکند. 🧠 پنل هوشمند نیازمندیهای پله: راهکاری نوین برای حل چالشهای پروژههای عمرانی
✅ با پله، پارکینگها را منظمتر و حرفهایتر مدیریت کنید.