مقدمه
پارکینگ در آپارتمان یکی از مهمترین بخش های ساختمان به حساب می آید. همانطور که می دانید در زمان گذشته تعداد اشخاصی که در یک آپارتمان خودرو داشتند بسیار کم بوده است. به همین جهت برای پارک کردن ماشین ساکنین آپارتمان با مشکلاتی مواجه نمی شدند. اما امروزه به علت اینکه تعداد اشخاصی که خودرو دارند زیاد شده است، در اکثر آپارتمان ها افراد برای پارکینگ مشکلات بسیار زیادی دارند. از این رو در این مقاله از مجله پله در مورد انواع پارکینگ و قوانین مخصوص به نگهداری حیوانات در پارکینگ و نگهداری سایر وسایل دیگر برای شما مطالبی ارائه می دهیم.
پارکینگ در مجتمع مسکونی چیست؟
پارکینگ به فضایی برای توقف ماشین‌ها در زمانی که استفاده‌ای از آنها نمی‌شود گفته می‌شود. پارکینگ‌ها ممکن است در فضاهای باز مثل جاده‌ها و خیابان‌ها یا در فضای بسته مثل داخل ساختمانهای مسکونی و اداری و… قرار داشته باشند. همچنین پارکینگ‌ها می‌توانند انواع مختلفی مثل خصوصی و عمومی نیز داشته باشند.
براساس حقوق شهروندی، هر ساختمانی، چه مسکونی چه غیر مسکونی، لازم است که نیاز ساکنان خود به پارکینگ را برطرف کند. البته این مسئله در مورد ساختمانهای مسکونی کمی پیچیده می‌شود. محل ساخت آپارتمان‌های مسکونی باید به گونه‌ای باشد که استفادۀ ساکنان آن از پارکینگ موجب ایجاد ترافیک و راه‌بندان در خیابان‌های اطرافش نشود.
اهمیت مسئلۀ انواع پارکینگ در کشورهای پیشرفتۀ جهان به اندازه‌ای است که معمولاً در هر ساختمانی، علاوه بر پارکینگ مالکان، پارکینگ‌های دیگری نیز برای مهمانان در نظر گرفته می‌شود.
تقسیم بندی پارکینگ ها از نظر اندازه (کوچک،متوسط،بزرگ)
پارکینگ ها از نظر ابعاد و اندازه، پارکینگ های کوچک، متوسط و بزرگ را شامل می شوند. نوع کوچک ظرفیتی برابر با ۳ محل پارک برای خودرو دارند. پارکینگ های متوسط، ظرفیتی برابر با ۴ الی ۲۵ محل پارک خودرو و پارکینگ های بزرگ، ظرفیتی بیش از ۲۵ محل پارک خودرو دارند.
انواع پارکینگ های شهری
با مهاجرت مردم از روستاها به سمت شهر ها و توسعه ی روز افزون شهرها، نیاز به پارکینگ بیش از پیش در شهرها احساس می شود از این رو قصد داریم انواع پارکینگ های شهری را به شما توضیح دهیم. یکی از انواع پارکینگ های شهری پارکینگ سطحی می باشد. در این نوع پارکینگ معمولا یک فضای گسترده روی سطح زمین در نظر گرفته می شود که خودروها در این فضا پارک می شوند.
این نوع پارکینگ معمولا دارای نگهبانی جهت کنترل امنیت پارکینگ می باشد. اغلب این پارکینگ ها دارای هزینه بوده و از مشتریان هزینه ای بابت ورود به پارکینگ به میزان مشخصی گرفته می شود. به عنوان مثال برای چهار ساعت اولیه ی پارک nهزار تومان و به ازاء هر ساعت اضافه مبلغ اضافه ای دریافت می شود
پارکینگ های طبقاتی
یکی از انواع پارکینگ های شهری، پارکینگ مکانیزه طبقاتی است. در مراکز شهر و مناطقی که زمین بزرگ کمیاب و گران است چاره ای به جز استفاده از تکنیک چند طبقه ساختن زمین ها و پارکینگ ها نداریم. پارکینگ های طبقاتی دارای طبقه های متعدد هستند که به شکل های مختلف ساخته و قابل استفاده می شوند.
این پارکینگ ها برای مراکزی مانند مراکز فروش، سالن های همایش، سینما و تئاتر، مراکز تجاری و در کل مراکزی که با استقبال زیادی از مردم مواجه می شود و زمین بزرگی برای پارک ماشین های مشتریان ندارد و ناچار به استفاده از پارکینگ های طبقاتی می شود.
در آپارتمان های مسکونی چند دسته پارکینگ وجود دارد؟
امروزه یکی از مهمترین ملاک‌های افراد در زمان خرید یا اجارۀ آپارتمان این است که ملک مورد نظر حتماً پارکینگ داشته باشد. حتی خیلی از افراد حاضرند برای خانه‌ای که پارکینگ دارد بهای بیشتری بپردازند. البته به طور کلی نیز قیمت اجاره یا خرید واحدهای دارای پارکینگ کمی بالاتر است. با همۀ اینها، در بسیاری از مجتمع‌ها به تعداد واحدها پارکینگ وجود ندارد و ساکنان را با معضلی جدی برای پیدا کردن جای مناسب برای خودرویشان مواجه می‌کند.
این معضل و تلاش‌هایی که برای رفع آن صورت گرفته است، موجب تدوین قوانینی برای پارکینگ ساختمان‌ها شده است. به تبع آن نیز انواع جدیدی از پارکینگ مثل پارکینگ‌های مشاع و پارکینگ مزاحم مطرح شدند. در ادامه به معرفی انواع پارکینگ های موجود در ساختمانهای مسکونی خواهیم پرداخت.
اختصاصی
تا چند سال قبل، تعداد پارکینگ‌هایی که در ساختمان‌ها بود، معمولاً برای ساکنان آن کافی بود؛ چون تعداد ماشین‌ها به اندازۀ امروز نبود و همۀ خانواده‌ها خودروی شخصی نداشتند. اما امروز اینگونه نیست. همۀ خانواده‌ها تقریباً یک ماشین دارند. البته خیلی از آنها هم دو یا چند خودرو دارند. به همین دلیل هم داشتن پارکینگ در داخل فضای ساختمان مسکونی به نیاز و معضلی جدی تبدیل شده است.
به همین دلیل هم هست که برای پارکینگ ساختمان‌ها قوانین مختلفی تدوین شده است. یکی از مهمترین مواردی که شما در زمان خرید یا اجارۀ خانه باید به آن توجه داشته باشید این است که واحد شما پارکینگ اختصاصی دارد یا نه. پارکینگ‌ها و تعدادشان جزو مواردی هستند که وجود آنها در سند خانه ثبت می‌شود. بنابراین اگر داشتن پارکینگ در سند خانه‌ای ذکر نشده باشد، به این معناست که واحد مورد نظر پارکینگ ندارد. اما اگر داشتن پارکینگ در سند ثبت شده باشد، به این معناست که واحد مورد نظر پارکینگ اختصاصی دارد. و کسی حق ندارد که ماشین خود را بدون اجازۀ مالک در پارکینگ او پارک کند.
مشاع
به طور کلی مشاعات به بخش‌هایی از فضای خانه‌ها گفته می‌شود که بین همۀ ساکنان یک ساختمان مشترک است. از مهمترین بخش‌های مشاع ساختمان می‌توان به راهروها و راه‌پله‌ها، پارکینگ، پشت بام و… اشاره کرد. البته پارکینگی مشاع محسوب می‌شود که در سند هیچ کدام از واحدها ثبت و ذکر نشده باشد. برای بخش‌های مشاع مجتمع‌ها قوانینی وجود دارد که مهم‌ترینشان عبارت است از:
- هیچ یک از ساکنان حق ندارند به صورت اختصاصی و انحصاری از فضاهای مشاع استفاده کنند.
- قرار دادن هر وسیله‌ای از سوی یکی از ساکنان به صورت همیشگی در این مکان‌ها ممنوع است.
- از حیوانات خانگی نمی‌توان در قسمت‌های مشاع ساختمان‌ها نگهداری کرد.
بر این اساس پارکینگ مشاع نیز یکی از انواع پارکینگ های موجود در ساختمان‌هاست که بین همۀ ساکنان مشترک است. در واقع همۀ ساکنان به میزان مساوی حق دارند که خودرویشان را در پارکینگ مشاع پارک کنند. برای این مسئله و استفادۀ همۀ ساکنان از پارکینگ مشاع نیز باید توافقی دقیق بین همۀ ساکنان صورت گرفته باشد. در غیر این صورت احتمال ایجاد مسائل، درگیری‌ها و اختلاف بین ساکنان زیاد خواهد بود.
مزاحم
شاید شما اصطلاح پارکینگ مزاحم را شنیده باشید. همانطور که می دانید پارکینگ در آپارتمان ها جزو مکان های بسیار مهمی به حساب می آید که نبود آن می تواند برای صاحبان واحدها مشکلات بسیار زیادی از قبیل کمبود فضای کافی برای پارک خودرو ایجاد کند. در واقع اگر از تمام فضای موجود که در پارکینگ وجود دارد برای پارک کردن خودرو استفاده کنند، در این صورت ماشین های دیگر را برای بیرون آمدن از پارکینگ با مشکلاتی مواجه می شوند. لذا این کمبود فضا می تواند برای صاحبان واحدها مشکلات آزاردهنده‌ای ایجاد کند. در این صورت به این مشکلی که برای پارکینگ ها به وجود آمده است پارکینگ مزاحم می گویند. زیرا ماشین های پارک شده در فضای نامناسب در پارکینگ، ورود و خروج ماشین های دیگر را در پارکینگ با موانع بسیار زیادی روبرو می کنند.
قانون اجاره محل پارک خودرو در ساختمان
داشتن پارکینگ و انباری جزو مهمترین مواردی است که خریداران و مستأجران در زمان بازدید خانه به آن توجه می‌کنند. براساس قوانین پارکینگ، مستأجر باید در زمان انعقاد قرارداد از وجود یا عدم وجو پارکینگ و محل دقیق آن مطلع شود. همچنین ممکن است صاحبخانه در زمان قرارداد به مستأجر بگوید که واحد او پارکینگ دارد. اما بعداً مشخص شود که ملک فاقد پارکینگ بوده است. در چنین وضعیتی مستأجر می‌تواند علیه صاحبخانه اقامه دعوی کرده و پارکینگ خود را دریافت کند. اگر هم ملک به طور کلی پارکینگ نداشته باشد، صاحبخانه باید بعد از توافق، یا مقداری از پول پیش را به مستأجر برگرداند و یا اجارۀ کمتری از او بگیرد.
الزامات و ضوابط شهرداری در تامین پارکینگ
حداقل ابعاد یک پارکینگ بنابر ضوابط شهرداری ۵ در ۵٫۲ متر است که این میزان به ازای هر واحد پارکینگی که اضافه شود، دومتر افزایش می یابد. برای مثال اگر ۲ واحد پارکینگ کنار هم باشند حداقل فضای مورد نیاز، ۵ در ۵٫۴ متر است. در مورد پارکینگ معلولین ضوابط شهرداری دستخوش تغییراتی می‌شود، برای مثال حداقل عرض پارکینگ معلولین ۵٫۳ متر است.
با رجوع به ضوابط شهرداری متوجه می‌شویم، قرار داشتن پارکینگ بین دو دیوار بسته باعث می‌شود ۵۰ سانت به عرض‌های ذکر شده در بالا اضافه شود.
استاندارد ارتفاع پارکینگ:
حداکثر ارتفاع مجاز برای یک پارکینگ طبق ضوابط شهرداری۳ متر است.
نکات استاندارد شیب پارکینگ:
ضوابط شهرداری می‌گوید، عرض رمپ۵٫۳ متر است. برای بیش از ۲۵ پارکینگ این عرض ۵ متر است.
حداکثر شیب رمپ برای پارکینگ خصوصی ۱۵ درصد و برای پارکینگ عمومی ۱۲ درصد لحاظ شده‌است.
حداقل فضای مورد نیاز برای گردش و ایست در پارکینگ، فضایی است با ابعاد ۵ در ۵ متر.
قانون تقسیم انواع پارکینگ ها در مجتمع مسکونی
برای نحوۀ تقسیم پارکینگ‌ها قانون مفصل و صریحی وجود دارد. بنابراین اگر در زمان معامله، خریدار و فروشنده با این قوانین آشنا باشند و آن را رعایت کنند، مسئلۀ خاصی پیش نمی‌آید. مهمترین معضلی که دربارۀ انواع پارکینگ ها وجود دارد این است که فروشنده سعی می‌کند قوانین را به نفع خود تغییر دهد یا از آنها سوء استفاده کند.
براساس قوانین پارکینگ که در قانون مقررات ملی ساختمان ذکر شده، هر واحد مسکونی باید یک پارکینگ اختصاصی داشته باشد. بنابراین در طراحی و ساخت آپارتمان‌ها باید به این مسئله توجه جدی شود. در بعضی مواقع به دلیل مسائلی مثل مشکلات فنی، امکان استفاده از یک یا چند پارکینگ برای ساکنان فراهم نیست. در چنین شرایطی آنها مجبور می‌شوند که از پارکینگ‌های مشاع استفاده کنند. برای استفاده از پارکینگ‌های مشاع نیز مهمترین مسئله توافق همسایه‌ها با یکدیگر بر سر استفاده از آن است.
در نتیجه اگر شما در ساختمانی سکونت دارید و از نحوۀ تقسیم پارکینگ ناراضی هستید، باید به قرارداد اجاره یا سند مالکیت خود رجوع کنید. در ذاین اسناد قید شده است که واحد شما پارکینگ دارد یا نه، و اگر دارد چه پارکینگی است؛ اختصاصی یا مزاحم. اگر در سند شما قید شده که واحدتان پارکینگ دارد اما فرد دیگری در ساختمان از پارکینگ شما استفاده می‌کند و حاضر نیست آن را به شما برگرداند، می‌توانید علیه او اقامه دعوی کنید.
قوانین مربوط به پارک موتور در انواع پارکینگ ها
یکی از مشکلات و اختلاف‌هایی که در ساختمان‌ها بر سر پارکینگ‌ها پیش می‌آید، مربوط به پارک موتور در پارکینگ‌هاست. به طور کلی شما می‌توانید تمام مشکلات مربوط به پارکینگ در ساختمان‌ها را با توجه به اختصاصی یا مشاع بودن آنها حل کنید. اگر فردی پارکینگ اختصاصی داشته باشد، می‌تواند علاوه بر خودروی خود، در محل پارکینگ موتور، دوچرخه یا هر وسیلۀ دیگری قرار دهد. در این صورت نیز هیچ کس حق اعتراض به او را نخواهد داشت. اما در صورتی که یکی از ساکنان بدون رعایت حق دیگر همسایه‌ها، موتور خود را در پارکینگ مشاع پارک کند، اعتراض همسایه‌ها وارد خواهد بود.
به طور کلی بهتر است همسایه‌ها چند وقت یک بار جلسه‌ای داشته باشند و بر سر چنین مسائلی با یکدیگر به توافق برسند.
هر آپارتمان باید چه تعداد از انواع پارکینگ ها را داشته باشد؟
تعداد پارکینگ‌هایی که هر مجتمع مسکونی باید داشته باشد چقدر است و این پارکینگ‌ها چگونه تقسیم می‌شوند؟ این هم یکی از سؤالاتی است که در بعضی از مجتمع‌های مسکونی موجب ایجاد مشکلات متعددی بین ساکنان می‌شود. شما می‌توانید با یک مراجعۀ ساده به قوانین پارکینگ جواب این سؤال مهم را پیدا کنید.
قوانین مربوط به تعداد پارکینگ‌ها در مجتمع‌های مسکونی عبارت است از:
- به آپارتمانی که زیربنای 35 تا 150 متری داشته باشد، یک پارکینگ اختصاص داده خواهد شد.
- به هر واحدی که زیربنای بین 151 تا 250 متر مربع داشته باشد، دو پارکینگ داده می‌شود.
- واحدهای مسکونی که زیربنای آنها بیش از 250 متر مربع باشد نیز سه پارکینگ خواهند داشت.
الزامات ویژه معلولین جسمی حرکتی
- در پاركينگ هاي عمومي بايد دو درصد از فضاهاي توقف (حداقل يك فضاي توقف در هر
شرايط)براي افراد معلول در نزديك ترين فاصله به ورودي و خروجي پياده اختصاص يابد . - در ساختمانهای مسكونی با ظرفيت ده واحد به بالا دسترسی معلولين جسمی –حركتی در تراز
پاركينگ به پيش فضاي آسانسور ضروری است . - حداقل عرض محل توقف اتومبيل افراد معلول ۵/۳ متر مي باشد .
- محل توقف اتومبيل افراد معلول مي بايد در نزديكترين فاصله به درهاي ورودی خروجی و
آسانسور پاركينگ باشد و بوسيله علامت مخصوص مشخص شود . - محل توقف اتومبيل افراد معلول در هر سمت نبايد بيش از ۲ %شيب داشته باشد.
قوانین نگهداری حیوان خانگی در پارکینگ
برای نگهداری حیوان در پارکینگ در آپارتمان باید به قوانینی که در این زمینه تعیین شده است توجه داشته باشید. توجه داشته باشید که اگر شما می خواهید حیوان خانگی خود را در بخش پارکینگ مشاع ساختمان نگه دارید و موجب نارضایتی سایر ساکنین ساختمان شوید کار شما بر خلاف قوانین پارکینگ ساختمان است. زیرا این بخش از ساختمان جزو قسمت های مشترک محسوب می شود و شخصی نمی تواند به صورت انحصاری از آن استفاده نماید. علاوه بر این نگهداری حیوان خانگی و یا اشیایی مانند میز و صندلی و سایر اشیاء دیگر در بخش ساختمان کاری برخلاف قوانین ساختمان است.
سخن پایانی
جمع بندی پارکینگ در آپارتمان به سه بخش تقسیم بندی می شود. این سه بخش شامل پارکینگ اختصاصی و پارکینگ مشاع و پارکینگ مزاحم است. پارکینگ اختصاصی متعلق به یکی از اعضا و ساکنین ساختمان بوده و در سند مالکیت این فرد ذکر شده است که این پارکینگ مختص به آن است. اما پارکینگ مشاع مختص به همه ساکنین ساختمان بوده و در بینشان مشترک است. به همین جهت برای استفاده از پارکینگ اختصاصی و یا مشاع حتماً باید به قوانینی که در این مقاله از مجله پله ارائه دادیم توجه کنید. علاوه بر این قوانین اجاره پارکینگ در آپارتمان به شما کمک می کند تا مشکلاتی که در این زمینه دارید را با توافق با سایر ساکنین حل کنید.
منبع:
اسمارت پارکینگ،ایرانی هوم،آریا مرز،دیزاین کی،آرتا چوب آریا گروه مهندسین پویش